Chuyện ông bụt (2)

Ngày xửa ngày xưa, có một chú bé nhà nghèo, mồ côi cha mẹ. Ngày chú phải vào rừng đốn củi, mang ra chợ đổi gạo mưu sinh. Đêm đến, chú cặm cụi bên chiếc máy tính second-hand, dùi mài kinh sử, chờ đến khoa thi.

Của cải cha mẹ để lại cho chú chỉ có một chiếc máy tính second-hand, hư lên hư xuống nhưng vẫn khả dĩ sử dụng được. Khổ nỗi, có những lúc cần in ấn luận văn, tài liệu chú phải chép vào đĩa mềm rồi mang ra tận kinh thành để thuê in. Vừa tốn tiền thuê máy, vừa mất thời giờ đi xa, lại mất cả một ngày kiếm củi đổi gạo.

Một hôm, dù rất gấp in tài lệu để học, nhưng nhà không còn gì để ăn, chú đành vác búa vào rừng đốn củi. Sau một buổi trời mệt nhọc, nghĩ tủi cho phận mình lao đao vất vả, chú ngồi dưới gốc cây khóc tỉ tê. Đúng lúc đó, ông bụt xuất hiện. Ông đến bên chú bé, ôn tồn hỏi:

• Này chú bé kia, vì sao con lại khóc?
• Ôi, ông bụt ơi, ông hãy giúp con có một chiếc máy in để lo việc học hành. Con ngày ngày đốn củi, kiếm chẳng được bao nhiêu tiền, mà máy in lại đắt quá. Đại hạ giá rồi mà vẫn gần hai trăm đô một cái, làm sao con mua nổi?
• Tội nghiệp cho con quá, ta sẽ giúp cho con. Chẳng những giúp cho con một máy in mà còn là máy in màu nữa chứ chẳng phải máy in đen trắng đi. Nào, hãy nhắm mắt lại đi. Hô biến!

Khi chú bé vừa mở mắt ra đã thấy xuất hiện bên cạnh mình một chiếc máy in phun màu. Mừng rỡ, chú hỏi ông bụt:

• Ông ơi, cái này là của con đây sao?
• Của con chứ còn ai nữa! Nhưng ta không tặng không cho con đâu, ta chỉ bán cho con với một giá rẻ mạt, rẻ hơn mọi máy in đang có trên đời, chỉ năm mươi đô thôi. Và con cũng chẳng cần phải trả tiền ngay mà chỉ cần trả góp. Mỗi ngày ta sẽ lấy một ít củi của con để trừ dần. Con đồng ý chứ?
• Dạ, con đồng ý. Con cảm ơn ông bụt.

…
Thế là từ đó chú bé có chiếc máy in để phục vụ việc học hành, nhưng cũng phải làm lụng vất vả hơn để có thêm củi giao cho ông bụt. Mọi việc cũng khá thuận lợi, vì giá máy in cũng chẳng đáng là bao nên chỉ ít lâu là chú bé đã thanh toán đủ cho bụt. Ngay lúc đó, một chuyện khác xảy ra: máy in hết mực!
Đúng là bụt, ngay khi chú bé đang rầu rĩ không biết làm sao để in thì bụt đã xuất hiện. Ông ân cần hỏi:

• Này con, có phải con cần mực in không? Ta đến giúp con đây!

Và ông đưa ra một hộp mực màu. Nhớ lần trước, chú bé rụt rè hỏi:

• Ơ, thưa bụt, thế… thế bao nhiêu tiền ạ?
• Con ngoan lắm, ba mươi đô một hộp con ạ. Và cũng như lần trước, con chỉ cần góp củi để trả cho ta.

Chú bé nhủ thầm: Hừm, máy in thì có 50 đô thôi mà hộp mực tới 30 đô lận. Nhưng chẳng lẽ không có mực thì lấy gì mà in, vả lại cứ góp củi trả từ từ cũng được. Thôi, chấp nhận vậy.
Mọi việc cứ diễn ra như thế. Máy in không bao lâu lại hết mực. Bụt lại xuất hiện. Chú bé lại góp củi trừ nợ. Có khi chú cần giấy để in, giấy thường thì in không đẹp, bị lem mực, giấy của bụt mới đạt yêu cầu. Và bụt lại hiện ra. Chú bé có giấy, bụt có củi.

Góp củi mãi rồi cũng có lúc thành tài. Đến một ngày chú bé đỗ đạt vinh quy. Bụt hiện ra chúc mừng. Chú bé nói:

• Con xin cảm ơn bụt đã giúp con có được ngày hôm nay. Nhưng thú thiệt, con cảm thấy là cả năm qua con tốn cho bụt không biết bao nhiêu là tiền mực, tiền giấy…
• Con ơi, nhưng nếu không như thế thì con đâu có cơ hội thành tài như ngày hôm nay. Ta cũng thú thiệt với con, ngoài nghề làm bụt ta còn làm đại lý cho nhà sản xuất máy in và mực in. Ta cũng xin cảm ơn con, nhờ con mà ta có thêm một khách hàng cho nhà sản xuất…

____
Các cháu thiếu nhi thân mến, câu chuyện cổ tích đến đây là hết. Bài học mà chúng ta rút ra từ câu chuyện này là:

• Bụt nói chung là tốt, nhưng không chỉ tốt với chúng ta mà bụt còn phải tốt với chính mình nữa.
• Có nhiều phương án đầu tư, có cái tốn tiền một lần, có cái tốn tiền nhiều lần. Khi đầu tư chúng ta phải tính được giá thành tổng thể (TCO: Total Cost Ownership) để có được giải pháp thích hợp nhất.

Xin tạm biệt các cháu, hẹn gặp lại trong câu chuyện kỳ sau.

Chuyện ông bụt

Chú bé ngồi cô đơn trong tòa lâu đài, khóc tấm tức.

Như lệ thường, khi có một chú bé ngồi khóc thì sẽ có một ông bụt hiện ra. Bụt hỏi: Tại sao con khóc?

Chú bé trả lời trong nước mắt: Con buồn quá!

Bụt lại hỏi: Con đang sống trong ngôi nhà đẹp thế này, mặc quần áo sang trọng thế này, cớ sao lại buồn?

Chú bé òa lên nức nở: Con không có gì chơi cả, không có ai chơi cả. Mấy thứ đồ chơi trong lâu đài này con ngấy tận cổ rồi!

Bụt à lên, vui vẻ bảo chú bé: Ta hiểu rồi, ta có thể giúp con ngay thôi. Con xem đây, hô biến!

Thế rồi ông bụt cài vào máy tính của chú bé một số game online, hướng dẫn chú bé chơi.


Chú bé say sưa chơi game online, bụt đứng nhìn vô cùng hoan hỉ. Chú bé rất thỏa mãn, không còn buồn nữa. Lúc ấy, ông bụt nhẹ nhàng trao cho chú bé một mẩu giấy nhỏ và nói:

• Bây giờ con hài lòng rồi chứ? Ta trao cho con bảo bối này để phòng khi hữu sự.

Chú bé hân hoan đáp:

• Con vui lắm, cảm ơn bụt. Bảo bối này sử dụng như thế nào hở bụt?
• À, đó là số điện thoại của ta thôi. Ta là đại lý cung cấp thẻ game, khi nào cần thẻ thì con gọi ta theo số đó nhé!

***

Chú bé ngồi quạnh hiu trong căn chòi bên dòng kênh, khóc thút thít.

Như lệ thường, khi có một chú bé ngồi khóc thì sẽ có một ông bụt hiện ra. Bụt hỏi: Tại sao con khóc?

Chú bé nghẹn ngào trả lời: Con nghèo quá!
Bụt nói: Ờ, con không nói thì ngó bộ dạng con ta cũng thấy nghèo rớt mồng tơi rồi. Vậy bây giờ con muốn gì?

Chú bé như vớ được cái phao, tha thiết van xin: Con muốn học tin học bụt ơi, ước gì con có một chiếc máy tính cũ cũ thôi cũng được, để học tin học.

Bụt à lên, vui vẻ bảo chú bé: Tưởng gì, chuyện này dễ, ta có thể giúp con ngay thôi.

Chú bé mừng lắm, nhắm mắt lại chờ ông bụt hô biến cho mình một chiếc máy tính. Hồi lâu, chú mở mắt ra. Ông bụt vẫn đứng đó, không có chiếc máy tính nào cả. Chú thất vọng, hỏi bụt: Bụt ơi, con không có máy tính được sao?

Bụt vui vẻ trả lời: Ậy, có chứ, nhưng việc này đâu làm liền được. Con phải chờ ta rao lên trên báo là chương trình đưa máy tính đến vùng sâu vùng xa, sau đó ta mời nhà báo đến quay phim, chụp hình đưa tin. Ta còn phải chuẩn bị logo của ta gắn lên chòi của con để mọi người thấy khi xem ti vi chứ. Đem cho khơi khơi mà không đưa tin thì uổng lắm con ạ!
***

Bạn thấy đấy, ngày xưa hay ngày nay cũng đều có ông bụt. Ông bụt nào cũng nhân hậu, tốt bụng, sẵn lòng giúp các chú bé nghèo khổ hoặc không vui. Chỉ khác một điều là ông bụt ngày xưa chưa được học marketing và PR, còn ông bụt ngày nay thì “hội nhập” tốt lắm các bạn ạ!

Cửu âm chân kinh

Kim Dung viết rằng:

Âu Dương Phong dùng rắn độc bức bách Quách Tĩnh và Hồng Thất Công trong khoang tàu để buộc Quách Tĩnh phải cho y biết Cửu âm chân kinh, vì lúc bấy giờ Quách Tĩnh là người duy nhất thuộc lòng Cửu âm chân kinh.

Hồng Thất Công xúi Quách Tĩnh hãy viết bậy bạ để lão Âu luyện võ công trật lất. Quách Tĩnh nghe lời, hì hục viết ra toàn bộ võ công Cửu âm chân kinh xạo cho Âu Dương Phong. Quả nhiên, lão Âu đọc và luyện xong trở nên điên khùng, dở sống dở chết.

Hồng Thất Công hỏi Quách Tĩnh: Chú mày bịa ra cái gì mà ghê gớm vậy?

Quách Tĩnh cuời hề hề trả lời: Dạ thưa Hồng lão gia, chả có gì ghê gớm cả, chỉ là bảng báo giá linh kiện vi tính thôi ạ!


Bí kíp võ công

Có lẽ hiếm có ngành nào có được những tập báo giá dồi dào và phong phú như ngành tin học. Đúng vậy, phải gọi là tập báo giá chứ không phải bảng báo giá hay phiếu báo giá. Có tập dày đến gấp rưỡi tờ e-Chíp (in offset đàng hoàng, với phong cách rất là… báo chí), còn mèng mèng thì cũng phải trên 10 trang mỗi tập. Một cửa hàng bé bé cũng có nguyên cả một xấp báo giá dày cộp với sơ sơ cỡ… 1000 mặt hàng. Đó là chưa kể các báo giá tuôn ào ào qua đường email.

Nhiều bảng giá (phát miễn phí) như vậy, người mua càng sướng chớ sao! Mỗi lần muốn mua một cái gì chỉ việc đủng đỉnh đi thu gom các bảng giá về nghiên kíu, không sợ mua hớ, ngoài ra còn được giới thiệu nhiều loại hàng hóa khác nhau, tha hồ chọn lựa. Địa chỉ, điện thoại nơi bán cụ thể, rõ ràng - muốn mua là có thể liên lạc ngay.


Nhưng, như các bí kíp võ công, không phải ai đọc cũng có thể luyện thành đâu nha!

Hư hư - ảo ảo

Một lần, ngồi nói chuyện với một nhà cung cấp linh kiện vi tính, anh ta nhăn nhó chìa ra một tập báo giá, khổ sở nói: Ông coi, không hiểu vì sao mặt hàng này do tôi độc quyền nhập về để phân phối, mà chỗ này nó bán còn rẻ hơn tôi bán nữa! Hay là, cái mặt ông coi cũng hơi… ngu ngu, ông giả bộ tới mua thử coi nó bán ra sao?

Nghe lời, tui tới cửa hàng nọ để mua mặt hàng có in trong bảng giá, dĩ nhiên là có cầm theo bảng giá để đối chiếu. Cô bán hàng thấy tui chỉ vào mặt hàng trong bảng giá của cửa hàng mình, bèn nhanh nhẩu trả lời ngay: Anh Hai (Lúa) ơi, hàng này em bán chạy lắm, vừa hết tức thì. Thôi thì anh mua thứ khác nghe, cái này xài cũng được lắm nè…

Lần khác, nhận được email, thấy một loại linh kiện mình đang cần có giá quá đã, tôi bèn tức tốc gọi điện ngay cho nơi bán (sợ đi xe tới thì sẽ bị… chậm, hết hàng). Người bán bèn hét ngay một giá cao hơn giá đã ghi trong email cỡ 20%. Tui hổng chịu, bèn được trả lời hết sức dễ thương như sau: Anh thông cảm, hàng vi tính thay đổi giá liên tục mà anh!

Độc chiêu bí truyền

Không có hàng bán, nhưng ghi giá thật thấp trong bảng giá là một tuyệt chiêu đối với các cửa hàng mới mở. Bởi vì người ta thấy giá thấp thì sẽ đến cửa hàng của anh, vậy là anh thu hút được khách hàng, không có thứ này thì dụ mua thứ khác, không mua thì thôi, miễn là có người biết đến cửa hàng của ta là ngon rồi.

Đối với các đại gia, chiêu này cũng độc không kém. À, thì ta không có hàng này để bán, nhưng ta cứ ghi giá thấp (có bán đâu mà sợ lỗ!), thằng khác có hàng cũng không bán được vì khách hàng nhìn vào giá của ta cứ tuởng là nó bán mắc!

Tàn hại võ lâm

Nếu bạn là người mua hàng, sau khi nghiền ngẫm hàng chục tập báo giá, đúc kết ra được một nơi bán rẻ nhất, lặn lội tới nơi để mua và được cười hì hì trả lời rằng: Hết hàng rồi anh ạ! thì bạn nghĩ sao?

Nếu bạn là người bán hàng, bán đúng giá mà vẫn bị khách hàng chê là mắc vì "đằng kia nó bán rẻ hơn, không tin thì coi bảng giá nè!", bạn sẽ phải làm gì?

Hồi 1 đến đây là hết, trong khi chờ đợi biên soạn tiếp những hồi sau, xin mời bạn hãy tiếp tục đi thu gom các bí kíp võ công (miễn phí) để nghiên cứu. Mong rằng bạn sẽ không luyện phải môn "Tịch tà kiếm phổ", cũng không bị "tẩu hỏa nhập ma".
___
(eChip số 9 - 2003)

Bạn có thông minh không?

Mấy năm trước, có dịp đi nước ngoài, tôi rất ngạc nhiên khi thấy trong quầy sách tin học bày đầy những tựa sách đại để như sau: Excel for dummies, Windows for Idiot… Dịch nôm na là Excel cho mấy gã đần độn, Windows cho những chàng ngốc…

Trời đất, đặt tựa như thế này mà bán ở Việt Nam thì họa may chỉ có… mấy thằng ngốc mới mua, còn những bậc đại trí thức như chúng ta chỉ cần liếc qua cái tựa là đã thấy bị xúc phạm vô cùng rồi.

Cố gắng nén lòng "tự hào dân tộc" lại, tôi giở vài quyển ra xem bọn ngốc viết gì trong ấy. Té ra cũng là những nội dung giống như sách dạy Windows, Excel của ta - không thiếu thứ gì, chỉ có điều sao mà họ trình bày sáng sủa, dễ hiểu quá, ngay đến… ngốc cũng có thể hiểu được.


Nhớ đến tình hình viết và đọc sách tin học tại Việt Nam, về phía người đọc thì đa số vốn là kẻ sĩ cả rồi, vì vậy đã mua sách thì phải chọn những thứ cao siêu (lỡ có không hiểu thì cũng không sao, vì đây là sách quá cao siêu mà!), chứ còn mua sách viết cho bọn bình dân thì chỉ có nước len lén dấu đi mà đọc chứ làm sao dám bày trong tủ sách.

Về phía người viết, rõ ràng là trình độ phải cao hơn người đọc ít nhất là một cái đầu, vì vậy phải viết càng khó hiểu càng tốt (trừ một số sách của các anh ở SAMIS, anh Lê Hoàng, anh Phạm Hồng Phước…, chắc các anh này cũng thuộc loại…), càng khó hiểu càng chứng tỏ ta có trình độ uyên bác. Tôi có đọc vài quyển sách tin học tại Việt Nam, phải suy nghĩ cả tiếng đồng hồ mới ngộ ra những chân lý ẩn chứa sau những câu như sau:

• Windows hỗ trợ cực kỳ hữu hiệu cho dụng trình Thị giác cơ bản.
• Tạo biểu tượng cho lộ trình băng ngang trên giao diện bề mặt.

Các bạn có hiểu những câu trên nói gì không? Cứ tạm xem là ta đang chơi trò "Vui để học" đi nhé, hãy suy nghĩ và đến khi bạn chịu thua, chấp nhận là mình… không được thông minh cho lắm thì xin xem giải đáp ở cuối bài.[1]

Hồi đó tôi đã bấm bụng mua vài quyển sách dành cho bọn ngốc về, định bụng là sẽ nghiên cứu cách viết giống như họ. Thế nhưng mấy năm qua rồi vẫn không tài nào làm được. Từ đó tôi có kết luận như thế này: 

Phải cực kỳ thông minh mới viết được sách cho người ngốc nghếch 
Phải vô cùng sáng suốt (và dũng cảm) mới dám mua sách dành cho những gã khù khờ!


Các bạn có đồng ý với những quan điểm có phần… lú lẩn của tôi không?
____
[1] Câu đầu ý nói: Windows hỗ trợ tốt cho Visual Basic, câu sau nói đến việc tạo một shortcut icon trên desktop của Windows.
(Bài đăng trên eChip số 2- 2003)